هموروئید علامت دار در دنیای غرب بیش از یک میلیون نفر را دچار میکند.
شیوع بیماری هموروئید یا بواسیر مربوط به سن و جنس خاصی نیست،اما سن،یک ریسک فاکتور است.
در کشور های کمتر توسعه یافته،شیوع هموروئید کمتر است.رژیم غذایی تیپیک غرب که کم فیبر و پرچربی است،با یبوست و زورزدن و ایجاد هموروئید علامت دار همراه است.
بالشتک های هموروئید بخشی طبیعی از کانال مقعد هستند.ساختار های عروقی موجود در این بافت از طریق ممانعت از آسیب رسیدن به عضله اسفنکتر،به حفظ اختیار مدفوع کمک می کند.

هموروئیدچیست وچه علائمی دارد؟
سه مجموعهی اصلی هموروئیدی از کانال مقعد میگذرند که عبارتند از:جانبی چپ،قدامی راست و خلفی راست.
احتقان خونی و زورزدن موجب بیرون زدگی این بافت به درون کانال مقعد میشود.
در طول زمان سیستم حمایتی آناتومیک مجموعه هموروئیدی،ضعیف میشود و موجب ظاهر شدن این بافت در خارج از کانال مقعد میشود که در این مکان مستعد آسیب است.
انواع هموروئیدیا بواسیر
به طور شایع هموروئید ها به دو گروه داخلی و خارجی تقسیم میشوند.هموروئید های خارجی از زیر خط دندانه دار منشا میگیرد و با یک جز داخلی در ارتباط هستند.
هموروئیدهای خارجی زمانی که دچار ترومبوز شوند دردناک میشوند.هموروئید های داخلی از بالای خط دندانه دار منشا میگیرد و نماینده ی اکثر هموروئید ها هستند.

هموروئیدچه علائمی دارد؟
معمولا بیماران به دو علت بیماران به پزشک مراجعه می کنند:بیرون زدگی و خونریزی.
معمولا نسبت به شقاق،درد شیوع کمتری دارد و اگر وجود داشته باشد،به صورت درد مبهم ناشی از احتقان خونی بافت هموروئیدی بیان میشود.
هموروئیدترومبوزه
درد شدید ممکن است بیانگر وجود هموروئید ترومبوزه باشد.خونریزی هموروئیدی به صورت خون قرمز روشن بدون درد توصیف میشود که بر روی کاسه توالت یا دستمال توالت دیده میشود.
ممکن است برخی از بیماران با خونریزی قابل توجه مراجعه کنند که می تواند علت آنمی باشد.بیمارانی که با بیرون زدگی توده مراجعه می کنند،از عدم توانایی در حفظ بهداشت ناحیه اطراف مقعد شاکی بوده و اغلب نگران وجود بدخیمی هستند.
هموروئید چه شکلی است؟
تشخیص بیماری هموروئید بر اساس معاینه فیزیکی است. مشاهده ناحیه پرینه جهت پیدا کردن شواهدی از ترومبوز یا خراشیدگی پوست انجام میشود و سپس یک معاینه انگشتی دقیق صورت میگیرد.
آنوسکوپی جهت توجه خاص به موقعیت شناخته شده بیماری هموروئید انجام میشود.از بیمار خواسته میشود زور بزند.
چنانچه این حرکت برای بیمار مشکل باشد،این کار را می توان هنگامی که بیمار بر روی توالت نشسته است،انجام داد.اگر بافت دچار پرولاپس شود،پزشک مطلع میشود.
درمان بیماری هموروئید
درمان هموروئید خونریزی کننده بر اساس مرحله بیماری است.در همه ی بیماران دارای خونریزی،سایر علل ممکن نیز باید مدنظر قرارگیرند.
می توان در بیماران جوان بدون سابقه خانوادگی سرطان کولورکتال،ابتدا بیماری هموروئید را درمان کرد و چنانچه خونریزی ادامه یابد،،باید کولونوسکوپی انجام داد.در بیماران مسن که ازنظر سرطان کولورکتال غربالگری نشده اند،باید کولونوسکوپی انجام گیرد.
به جز موارد نادر،هموروئید ترومبوزه حاد را می توان در ۷۲ ساعت اول با یک برش بیضی شکل باز کرد.وان سیتز،فیبر و نرم کننده مدفوع تجویز میشود.
درمان های دیگر برای هموروئید های خونریزی دهنده شامل اعمال درون مطبی استفاده از باند و اسکلروتراپی و برداشتن هموروئید با لیزر،می باشد.پ
عمل لیزر هموروئید؛ درمانی قطعی، سریع و کمتهاجمی
عمل لیزر هموروئید یکی از پیشرفتهترین روشهای درمانی در حوزه بیماریهای مقعدی محسوب میشود که با استفاده از انرژی لیزر، بافت هموروئیدی را بهصورت دقیق و هدفمند حذف میکند. این روش کاملاً سرپایی بوده و در کمتر از ۲۰ دقیقه، بدون نیاز به بیهوشی عمومی و تنها با بیحسی موضعی انجام میشود. بیمار حین عمل هوشیار است و نیازی به همراه یا بستری در بیمارستان ندارد.
از مزایای برجسته این روش میتوان به عدم خونریزی، نداشتن بخیه، بدون نیاز به دوران نقاهت طولانی و مهمتر از همه، درمان قطعی بدون بازگشت بیماری اشاره کرد. لیزر با بستن عروق تغذیهکنندهی بافت هموروئیدی، احتمال عود مجدد را به حداقل میرساند. این روش انتخابی علمی، مطمئن و مؤثر برای افرادی است که بهدنبال راهکاری قطعی و غیرتهاجمی برای درمان بواسیر هستند.
درمان فوری یبوست
درمان فوری یبوست زمانی مؤثر واقع میشود که فرد بهصورت همزمان عوامل تغذیهای، حرکتی و بهداشتی را در نظر بگیرد. نوشیدن یک لیوان آب گرم همراه با چند قطره لیموی تازه در ابتدای روز، با تحریک حرکات دودی روده (Peristalsis)، میتواند آغاز روند دفع را تسهیل کند.
مصرف روغن زیتون خالص بهصورت ناشتا، به دلیل خواص روانکننده طبیعیاش، نقش مهمی در نرمسازی مدفوع و کاهش اصطکاک در مسیر خروج ایفا میکند. در کنار آن، انجام حرکات ورزشی سبک مانند اسکات یا پیادهروی کوتاه پس از وعده غذایی، موجب تحریک عصبی–عضلانی روده شده و فرایند دفع را تسریع میکند.
در کنار این اقدامات، رعایت برخی نکات بهداشتی نیز در بهبود وضعیت روده و پیشگیری از آسیبهای مقعدی اهمیت دارد. پس از هر بار اجابت مزاج، شستوشوی ناحیه با شامپو بچه یا صابون بچه توصیه میشود، چرا که این مواد فاقد ترکیبات محرک هستند و به حفظ سلامت پوست مقعد کمک میکنند. همچنین استفاده از لگن آب گرم (نشستن در آب گرم به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه)، بهویژه در موارد شقاق یا التهاب، موجب کاهش درد، تسکین عضلات ناحیه و بهبود گردش خون موضعی میشود.
زور زدن هنگام دفع بهشدت نهی میشود؛ این کار میتواند فشار داخل شکمی را افزایش داده و زمینهساز مشکلات جدیتری شود. همچنین توصیه میشود از نشستن طولانیمدت روی سنگ توالت پرهیز شود، زیرا این وضعیت باعث افزایش فشار وریدی در ناحیه مقعد و بروز هموروئید میگردد.
در حوزهی تغذیه، مصرف روزانهی کافی از میوهها و سبزیجات ملین مانند آلو، انجیر، کدو، اسفناج، خیار، بامیه و کاهو ضروری است. در مقابل، مصرف فستفود، غذاهای فرآوریشده مانند سوسیس و کالباس، مواد خوراکی پرچرب، سیر، فلفل و ادویههای تند باید محدود یا حذف شود، چرا که این خوراکیها باعث تشدید خشکی مزاج و تحریک سیستم گوارش میشوند.
درمان فوری یبوست نهتنها به تسکین علائم حاد کمک میکند، بلکه از بروز بیماریهای زمینهای نیز جلوگیری مینماید. در صورتیکه یبوست برای مدت طولانی درمان نشود، میتواند منجر به عوارض و بیماریهای زیر گردد:
-
بواسیر (هموروئید): بهدلیل افزایش فشار در عروق ناحیهی مقعد
-
شقاق مقعدی (فیشر): پارگی دردناک پوست ناحیه آنال
-
فتق شکمی: ناشی از زور زدن مکرر هنگام دفع
-
انسداد روده یا کولون مگامگا: بهدلیل تجمع مزمن مواد زائد
-
سندرم روده تحریکپذیر (IBS): از عوارض یبوست مزمن
-
افتادگی رکتوم: شلشدن و جابهجایی پایینرو رودهی انتهایی
-
دیسبیوز رودهای: اختلال در تعادل باکتریهای مفید روده
-
افزایش جذب سموم مدفوعی: که میتواند به بوی بد دهان، اختلالات پوستی، خستگی مزمن و حتی سردرد منجر شود
به همین دلیل، یبوست هرچند در ظاهر یک مشکل ساده و روزمره به نظر میرسد، اما در صورت بیتوجهی میتواند زمینهساز اختلالات جدیتر گوارشی، عصبی و عروقی گردد.
در نهایت، درمان فوری یبوست باید در کنار آموزش فرد، اصلاح سبک زندگی و پایش منظم عملکرد رودهها صورت گیرد تا اثربخشی آن پایدار باشد و نیاز به درمانهای دارویی یا تهاجمی در آینده کاهش یابد.
عوارض حاد همراه با درمان هموروئیدها عبارتند از: درد،عفونت،خونریزی راجعه و احتباس ادراری.
عوارض دیر رس شامل بی اختیاری مدفوع به علت آسیب به اسفنکتر در طول باز کردن است.
ممکن تست برش های بیش از حد همراه با از دست دادن پل های مخاطی پوست جهت ایجاد دوباره اپی تلیوم،موجب تنگی مقعد شوند.
مرحله بندی و درمان هموروئیدها
۱_ بزرگ شدن به همراه خونریزی (درمان:مکمل فیبردار،شیلف کورتیزون،اسکلروتراپی)
۲_ بیرون زدگی به همراه جا رفتن خود به خود (درمان:مکمل فیبردار،شیاف کورتیزون)
۳_ بیرون زدگی نیازمند جا انداختن بادست (درمان:مکمل فیبردار،شیاف کورتیزون،استفاده از باند،هموروئیدکتومی به طریق جراحی)
۴_ بیرون زدگی غیر قابل جاانداختن(درمان:مکمل فیبردار،شیاف کورتیزون،هموروئیدکتومی به طریق جراحی)